۱۱ مورد از بهترین ابزارهای رایگان که هر متخصص سئو باید بشناسد

ابزارهای رایگان سئو برای غلبه بر چالش‌های ناشی از هوش مصنوعی و بهبود عملکرد وب‌سایت

از این ابزارهای سئوی رایگان برای رسیدگی به چالش‌های صفحات نتایج جستجو (SERP) مبتنی بر هوش مصنوعی، Core Web Vitals، و شناسایی شکاف‌های محتوایی استفاده کنید، بدون اینکه بودجه خود را به هدر دهید.

اگر پیش از این حس می‌کردید که دنیای سئو پر از تکاپو است، اکنون باید بگوییم که سئو رسماً وارد فاز اوج عملکرد شده است. با مطرح شدن هوش مصنوعی در محافل تمام متخصصان بازاریابی جستجو، مدل‌های زبانی بزرگ (LLMs) جایگاه خود را در جعبه ابزار سئو تثبیت کرده‌اند.

AI Overviews گوگل و Copilot بینگ در حال بازنویسی بخش‌های وسیعی از صفحات نتایج جستجو (SERP) هستند و قوانین حریم خصوصی نیز دوباره سخت‌گیرانه‌تر شده‌اند. در چنین شرایطی، تیم‌ها بیش از هر زمان دیگری بر روی بودجه‌ها نظارت دقیق دارند.

با این حال، ترکیب مناسبی از نرم‌افزارهای رایگان همچنان بیشتر وظایف روزمره سئو را پوشش می‌دهد؛ از بررسی‌های فنی و تست‌های سرعت گرفته تا ایده‌های محتوایی و تحقیقات رقابتی. نکته کلیدی اینجاست که بدانید کدام ابزارهای رایگان واقعاً ارزش ارائه می‌دهند و کدام‌ها صرفاً ترفندهایی برای فروش نسخه‌های پولی هستند.

فهرست زیر با ویژگی‌های جدید، ابزارهای تازه و روش‌های هوشمندانه برای دستیابی به حداکثر بینش بدون صرف حتی یک ریال، به‌طور کامل به‌روزرسانی شده است.

۱. گوگل سرچ کنسول (Google Search Console)

گوگل سرچ کنسول (GSC) همچنان ابزار رایگان اصلی و ضروری برای هر متخصص سئو است. این پلتفرم همچنان مهم‌ترین منبع داده رایگان برای هر کسی است که به دنبال افزایش دید ارگانیک وب‌سایت خود است. دو به‌روزرسانی اخیر، آن را حتی قدرتمندتر کرده‌اند:

• بینش‌های سرچ کنسول (Search Console Insights) اکنون نرخ تعامل GA4، میانگین زمان تعامل و تبدیل‌های رویداد را در کنار داده‌های کلیک و نمایش نشان می‌دهد. شما بالاخره می‌توانید ببینید کدام جستارها بازدیدکنندگانی را جذب می‌کنند که در سایت باقی می‌مانند یا تبدیل می‌شوند، بدون اینکه نیاز به خروجی گرفتن از دو گزارش جداگانه داشته باشید.
• سرچ کنسول INP (Interaction to Next Paint) را در بخش Core Web Vitals خود گنجانده است. صفحاتی که نزدیک به آستانه "خوب" ۲۰۰ میلی‌ثانیه قرار دارند، اکنون اخطارهای زرد رنگ دریافت می‌کنند، مدت‌ها قبل از اینکه رتبه‌شان افت کند. اگر سرعت را در مقیاس وسیع نظارت می‌کنید، Core Web Vitals API را به Looker Studio متصل کنید و از قالب‌بندی شرطی برای پرچم‌گذاری URL‌هایی که به منطقه "نیاز به بهبود" می‌لغزند، استفاده کنید.

فیلتر مقایسه (Compare) را نادیده نگیرید. "۲۸ روز گذشته در مقابل دوره قبل" را فعال کنید و بر اساس تفاوت کلیک مرتب‌سازی کنید تا صفحاتی را که بیشترین آسیب را از AI Overviews دیده‌اند، پیدا کنید. این یک روش سریع برای شناسایی پست‌هایی است که برای بازپس‌گیری کلیک، نیاز به پرسش‌های متداول (FAQ) قوی‌تر یا نقل‌قول‌های تخصصی تازه دارند.

۲. ابزارهای وب‌مستر بینگ (Bing Webmaster Tools)

سهم بازار بینگ در مقایسه با گوگل هنوز کوچک است، اما کاربرانی که از طریق بینگ وارد سایت می‌شوند، اغلب قصد خرید بالاتری دارند، به خصوص در حوزه‌های B2B، مالی، و گروه‌های سنی بالاتر.

Copilot اکنون در ابزارهای وب‌مستر بینگ تعبیه شده است؛ یک دستیار هوش مصنوعی که داده‌های خزش (crawl)، بک‌لینک و کلمات کلیدی شما را تحلیل می‌کند و اقدامات عملی واضحی (مانند "۱۵ منبع مسدود شده که CLS صفحات محصول را کند می‌کنند") را به زبان ساده ارائه می‌دهد. حتی می‌توانید سوالات تکمیلی بپرسید، که وقتی یک ذینفع می‌خواهد بداند چرا چیزی مهم است، واقعاً مفید خواهد بود.

داده‌های عملکرد اکنون تا ۱۶ ماه قبل را پوشش می‌دهند، که با پنجره زمانی سرچ کنسول گوگل مطابقت دارد، بنابراین خطوط روند فصلی بالاخره در هر دو موتور جستجو هم‌تراز می‌شوند. و از آنجایی که بینگ مستقیماً با Microsoft Clarity ادغام می‌شود، می‌توانید هیت‌مپ‌ها یا بازپخش‌های نشست را فقط برای ترافیک بینگ مشاهده کنید – این یک روش فوق‌العاده برای دیدن اینکه آیا خلاصه‌های SERP تولید شده توسط Copilot، رفتار متفاوتی در صفحه ایجاد می‌کنند یا خیر.

۳. ابزارهای رایگان Ahrefs

نسخه رایگان Ahrefs همچنان به شما اجازه می‌دهد تا سه دامنه تأیید شده و تا ۵۰۰۰ URL را در هر خزش (crawl) بررسی کنید – که سقف سخاوتمندانه‌ای است.

جدیدترین ویژگی آن، قابلیت شکاف محتوایی (Content Gap) در نسخه سبک است. کافیست تا سه دامنه رقیب را وارد کنید، و ابزارهای وب‌مستر Ahrefs (AWT) کلمات کلیدی را که آن‌ها برایشان رتبه دارند ولی شما ندارید، به همراه حجم جستجو و سختی کلمات کلیدی، برای شما فهرست می‌کند. این ابزار برای برنامه‌ریزی یک فصل کامل از موضوعات وبلاگ، بدون نیاز به خرید اشتراک کامل Ahrefs، ایده‌آل است.

یکی دیگر از قابلیت‌های کمتر مورد استفاده، گزارش فرصت‌های لینک (Link Opportunities) در AWT است که صفحات شما را برای یافتن اشارات بدون لینک از برند شما (و شرکایتان) در سراسر وب اسکن می‌کند. با ارسال یک ایمیل کوتاه و مودبانه، می‌توانید به راحتی اعتبار کسب کنید، بدون اینکه نیاز به ابزار خاصی برای ارتباط‌گیری (outreach) داشته باشید.

۴. ابزار Screaming Frog SEO Spider (نسخه رایگان)

Screaming Frog همچنان چاقوی سوئیسی سئوی فنی محسوب می‌شود. نسخه رایگان آن همچنان می‌تواند تا ۵۰۰ URL را خزش کند، که اغلب برای بررسی سلامت وب‌سایت‌های بزرگ یا انجام کامل حسابرسی دامنه‌های کوچک‌تر (بروشور-مانند) کافی است.

از آنجایی که اکنون استفاده از GA4 (Google Analytics 4) اجباری شده است، اعتبارسنجی Screaming Frog، شناسه صحیح gtag یا GTM Container ID را بررسی می‌کند و صفحاتی را که رویدادها را به صورت پنهانی (silently) از دست می‌دهند، علامت‌گذاری می‌کند. اگر یک نصب GA4 نیمه‌کاره به شما به ارث رسیده است، این یک ویژگی به تنهایی می‌تواند ساعت‌ها کار کارآگاهی را ذخیره کند.

اگر وب‌سایت کوچکی دارید، می‌توانید با استفاده از URL‌های پربازدید از سرچ کنسول گوگل (GSC)، در "حالت فهرست (list: mode)" خزش کنید. به این ترتیب، می‌توانید زیر محدودیت ۵۰۰ URL باقی بمانید و مهم‌ترین صفحات را تست کنید.

۵. مایکروسافت کلریتی (Microsoft Clarity)

کلریتی قابلیت‌های ضبط نامحدود، هیت‌مپ (نقشه‌های حرارتی)، اسکرول‌مپ (نقشه‌های پیمایش) و بصری‌سازی قیف (funnel visualization) را بدون هیچ محدودیت برای هر سایت ارائه می‌دهد.

مایکروسافت اخیراً قابلیت تشخیص "rage-tap" (ضربه زدن مکرر و عصبانیت‌آمیز) را در دستگاه‌های موبایل معرفی کرده است. این بدان معناست که اگر یک کاربر به سرعت و به طور مکرر روی یک عنصر خاص ضربه بزند، کلریتی آن جلسه را برچسب‌گذاری می‌کند، بخش مربوطه را نشان می‌دهد و تعداد ضربات مکرر را می‌شمارد تا بتوانید اولویت‌بندی بهتری برای رفع مشکلات تجربه کاربری (UX) داشته باشید.

بخش "Insights" (بینش‌ها) بتا را فعال کنید؛ هوش مصنوعی کلریتی جلسات مشابه را گروه‌بندی کرده و هر هفته به طور خودکار آن‌ها را خلاصه‌نویسی می‌کند. سپس می‌توانید خلاصه‌های متنی را مستقیماً در تیکت‌های توسعه‌دهندگان بچسبانید که باعث صرفه‌جویی زیادی در زمان می‌شود.

۶. نسخه رایگان Semrush

نسخه رایگان Semrush همچنان یک پروژه و پنج جستجوی کلمات کلیدی در روز را ارائه می‌دهد. این ممکن است در ابتدا محدود به نظر برسد، اما وقتی آن را با ابزار جدید سازنده طرح کلی محتوای مبتنی بر هوش مصنوعی (AI Content Outline Builder) و ابزار موجود شکاف کلمات کلیدی (Keyword Gap) ترکیب کنید، متوجه قدرت آن خواهید شد.

فقط کافی است سه URL رقیب را وارد کنید، و ابزار خوشه‌های کلمات کلیدی به همراه ساختار تقریبی H2/H3 را خروجی می‌دهد، که یک پیش‌نویس آماده برای محتوا در اختیار شما قرار می‌دهد. ماه بعد، پروژه را تغییر دهید و همین روند را برای سایت دیگری تکرار کنید.

قابلیت Backlink Audit (بررسی بک‌لینک) رایگان نیز یک ویژگی بسیار مفید است. این ابزار اکنون لینک‌های مخرب (toxic links) را به همراه ۱۰۰ ارجاع‌دهنده برتر بر اساس اعتبار فهرست می‌کند که برای ساختن یک لیست برای ارتباط‌گیری (outreach) بدون نیاز به پرداخت هزینه برای ابزارهای لینک‌سازی، کافی است.

۷. AlsoAsked

AlsoAsked اطلاعات را از بخش "People Also Ask" گوگل استخراج می‌کند و هر سوال را به یک درخت بصری، با سه لایه عمق، ترسیم می‌کند. حتی با سهمیه رایگان (سه جستجو در روز)، می‌توانید در طول یک هفته یک خط تولید کامل را پوشش دهید.

یک ویژگی برجسته اخیر: پرس‌وجوهای زمان‌بندی شده. یک اجرای هفتگی برای کلمه کلیدی اصلی خود تنظیم کنید و به‌روزرسانی‌ها را از طریق ایمیل دریافت کنید. این مانند یک سیستم هشدار زودهنگام برای شکاف محتوایی عمل می‌کند: اگر سوالی مانند "هزینه X در سال ۲۰۲۵ چقدر است؟" ظاهر شود، متوجه می‌شوید که زمان به‌روزرسانی صفحات قیمت‌گذاری فرا رسیده است، قبل از اینکه رقبا این کار را انجام دهند.

۸. AnswerThePublic

AnswerThePublic روزانه دو جستجوی رایگان ارائه می‌دهد. رابط کاربری به‌روز شده آن، نتایج را به طور خودکار بر اساس دسته‌بندی‌های هدف (مانند "چرا"، "کجا"، "آیا می‌توانم") گروه‌بندی می‌کند و سختی کلمه کلیدی (KD) را از UberSuggest روی آن‌ها نمایش می‌دهد.

فایل خروجی را در Google Sheets وارد کنید، KD را زیر ۳۰ فیلتر کنید، و به این ترتیب فرصت‌های آسان‌تری را برای هدف‌گذاری با محتوای خود شناسایی کرده‌اید.

این ابزار را با سلسله‌مراتب AlsoAsked ترکیب کنید تا تصمیم بگیرید کدام پرس‌و‌جوها شایسته پست‌های مستقل هستند و کدام‌ها می‌توانند به عنوان پرسش‌های متداول (FAQ) یا تیترهای H2 در صفحات محتوایی موجود گنجانده شوند

۹. SEOquake (افزونه کروم/فایرفاکس)

SEOquake یکی از افزونه‌های مرورگر مورد علاقه شخصی من است. این ابزار انبوهی از معیارهای سئو را ارائه می‌دهد، از جمله حسابرسی سئوی داخلی صفحه (on-page SEO audit)، تحلیل چگالی کلمات کلیدی (keyword density analysis) و معیارهای اجتماعی (social metrics).

SEOquake می‌تواند با گوگل سرچ کنسول و گوگل آنالیتیکس ادغام شود و آن را به ابزاری همه‌کاره برای بررسی‌ها و تحلیل‌های سریع سئو حرفه ای تبدیل می‌کند.

۱۰. Google Business Profile و GBP Insights

با توجه به رویکرد گوگل برای ارائه نتایج شخصی‌سازی‌شده‌تر، بهینه‌سازی محلی (Local optimization) اهمیت فزاینده‌ای پیدا کرده است. پیش از این، شاید این ابزارها را برای کسب‌وکارهای غیرمحلی نادیده می‌گرفتید. اما اکنون حتی برای شرکت‌های B2B که از دفاتر خدماتی فعالیت می‌کنند نیز کاربرد دارد.

بسته‌های نقشه‌ (Map packs) فضای بالای صفحه نتایج جستجو (above-the-fold real estate) را به خود اختصاص داده‌اند. GBP Insights اکنون تماس‌ها، چت‌ها و درخواست‌های مسیر را در نمودارهایی شبیه به GA4 ترسیم می‌کند و به شما امکان می‌دهد ۱۸ ماه داده (پیش از این ۶ ماه بود) را دانلود کنید.

همچنین می‌توانید لینک‌های پروفایل رسانه‌های اجتماعی را اضافه کنید و با قرار دادن پست‌های به‌روزرسانی منظم، پیشنهادات فعلی یا اخبار مهم را مستقیماً در صفحات نتایج جستجو (SERP) تبلیغ کنید.

۱۱. ابزارهای کمکی مدل‌های زبانی بزرگ (ChatGPT, Claude, Gemini و موارد مشابه)

مدل‌های زبانی بزرگ (LLM) ابزارهای سنتی سئو نیستند، اما نادیده گرفتن آن‌ها در سال ۲۰۲۵، به معنی خودتخریبی است. GPT-4o و Claude 3 هر دو نسخه‌های رایگان یا ارزان‌قیمتی ارائه می‌دهند که قابلیت‌های زیر را در اختیار شما قرار می‌دهند:

• گسترش و خوشه‌بندی کلمات کلیدی: لیست کلمات کلیدی اولیه خود را وارد کنید و از مدل بخواهید آن‌ها را بر اساس هدف گروه‌بندی کند، به مراحل قیف (funnel stages) نگاشت کند، یا اصلاح‌کننده‌های (modifiers) گم‌شده را پیشنهاد دهد ("بهترین"، "نزدیک من"، "برای ۲۰۲۵").
• خلاصه‌های سریع محتوا: دو URL رقیب برتر را وارد کنید و دستور دهید: "یک طرح کلی محتوا بنویسید که ۲۰% جامع‌تر باشد." نتیجه بی‌نقص نخواهد بود، اما از خیره شدن به یک سند خالی بهتر است.
• تولید طرحواره (Schema) و عبارت منظم (Regex): یک قطعه کد طرحواره رویداد (event schema snippet) یا یک عبارت منظم GA4 (regex) را که با چندین زیرپوشه مطابقت دارد، درخواست کنید.
• بررسی‌های منطقی: متا دیسکریپشن خود را وارد کنید و دستور دهید: "آیا روی این کلیک می‌کنید؟ دو جایگزین قوی‌تر با کمتر از ۱۵۵ کاراکتر پیشنهاد دهید."

مثل همیشه، همه چیز را بررسی کنید. LLM‌ها دستیار هستند، نه مراجع معتبر، و بهتر است برای کارهای طاقت‌فرسا از آن‌ها استفاده شود. ویرایش و اصلاح، وظیفه شماست؛ تنها یک متخصص سئو بی‌ملاحظه خروجی آن‌ها را وحی منزل تلقی می‌کند.

چرا این ابزارها الان مهم‌تر از همیشه هستن؟

از وقتی که Universal Analytics بازنشسته شده، GA4 (گوگل آنالیتیکس ۴) تنها ابزار موجود تو این زمینه است. اگه مهلت انتقال رو از دست دادید، داده‌های UA شما کم کم دارن ناپدید می‌شن. پس برای اینکه همیشه یه دید شفاف و یکپارچه از عملکرد سایتتون داشته باشید، باید به ابزارهایی مثل Search Console Insights، PageSpeed Insights و Microsoft Clarity تکیه کنید که مستقیماً به GA4 وصل می‌شن.

INP (Interaction to Next Paint) هم جای First Input Delay رو به عنوان یه Core Web Vital گرفته. این یعنی تمرکز حالا روی تعاملات واقعی کاربر با سایت شماست. ابزارهای رایگانی مثل Screaming Frog، PageSpeed Insights و SEOquake الان INP رو به طور پیش‌فرض گزارش می‌دن، پس دیگه هیچ بهانه‌ای برای نادیده گرفتن این معیار وجود نداره.

قابلیت‌های هوش مصنوعی محور تو نتایج جستجو (SERP) مثل AI Overviews گوگل و Copilot بینگ دارن کلیک‌های اولیه قیف فروش رو جذب می‌کنن. با استفاده از مقایسه بازه زمانی در سرچ کنسول و تاریخچه عملکرد ۱۶ ماهه بینگ، می‌تونید تأثیر این‌ها رو به دقت زیر نظر بگیرید تا قبل از اینکه ترافیک سایتتون کاهش پیدا کنه، افت نمایش‌ها رو تشخیص بدید.

قوانین حریم خصوصی هر روز سخت‌تر می‌شن و کوکی‌های شخص ثالث هم دارن تدریجاً ناپدید می‌شن، که این باعث می‌شه داده‌های شخص اول با ارزش‌تر از همیشه بشن. ابزارهایی مثل Microsoft Clarity، Google Search Console و Bing Webmaster Tools که با اسکریپت‌های شخص اول کار می‌کنن، بهتون کمک می‌کنن حتی با از بین رفتن گزینه‌های ردیابی خارجی، بینش‌های خودتون رو حفظ کنید.

با انتخاب‌های هوشمندانه و کمی خلاقیت، ابزارهای رایگان هنوز هم می‌تونن قدرت زیادی به سئوی شما بدن. خوب ازشون استفاده کنید!